Trabzon'da kalay ustaları, yetiştirecek eleman bulamıyor

Efnan DEMİREREN- Nurullah CABRİ/TRABZON, (DHA)- TRABZON'da unutulmaya yüz tutan kalaycılığın son temsilcileri, kendilerine gelen kapları özenle kalaylıyor.

Mutfaktaki yerini cam, krom ve alüminyuma bırakmasıyla teknolojiye yenik düşen kalaycılığın ustaları da mesleklerini yaşatmak istiyor. Mesleğin son temsilcileri yetiştirecek çırak bulamadıklarından, mesleğin yok olacağından yakınıyor.

Trabzon'da tarihi eski yıllara dayanan, seyyar olarak da icra edilen kalaycılık mesleği, gelişen teknoloji ile birlikte mutfaklarda bakırdan üretilen malzemelerin yerini çelik, alüminyum ve teflon malzemelerin almasıyla zor günler yaşıyor. Trabzon'da ünlü Bakırcılar Çarşısı'nda unutulmaya yüz tutmuş kalaycılığın son temsilcileri de sayısı az olan müşterilerinin bakır sahan, tencere ve tavalarını körükledikleri ateşte sevgiyle kalaylıyor. Bakır tencere ya da tavada yapılan yemeğin daha lezzetli olduğunu belirten kalaycılar, tüm teknolojik yeniliklere rağmen, mesleklerini yaşatıp, gelecek nesillere aktarmak istiyor. Sayıları bir elin parmaklarını geçmeyen kalay ustaları, ilerleyen yaşları ve işlerinin azalmasına rağmen çok sevdiği mesleklerini devam ettirmenin mutluluğunu yaşıyor. Kalaycılığın son temsilcileri olarak yetiştirecek eleman bulmayan ustalar, mesleklerinin kaybolmasından endişe ediyor.

'İSTEK VE ARZUSU OLAN YOK'

Yetiştirecek çırak bulamadıklarından yakınan Necmi Kara, "Kalaycılıkta kimse çalışmak istemiyor. Tozu, toprağı var. Asidi mideyi rahatsız ediyor. Çocuğumla beraber yapıyorum. Ailemde de zaten sadece ben yapıyorum. Şimdi burada 3 kalaycıyız. Aralarında en genci benim. Ondan sonrasını Allah bilir. Alttan gelen yok, çalışan yok, istek ve arzusu olan yok. Bitirdikten sonra arkası gelir mi; bilmiyorum. Trabzon'da bakırcılık süper iş. Yetiştirecek eleman yok" dedi. Kendi ustasından öğrendikleri ile işini icra ettiğini söyleyen Kara, "O zamanlar ustam bana 35 kuruş, yemeğimi ve dolmuş paramı verirdi. 3-6 ay arasında kalfalıktan ustalığa döndüm. Ustamdan öğrendiklerimle devam ediyorum. Hiç fark yok, aynı malzemeleri kullanıyorum. Trabzon'da bakıra da talep yok diyemem. Diğer illerden gelen insanlardan, Trabzon bakırına talep çok. Eski bakırlar daha ağır, tüpün altıda yanmazlar. Gaziantep'ten, Kahramanmaraş'tan gelen tavalar yanıyor. Bizimkiler geç ısınıyor ve daha kolay kalay tutuyor" diye konuştu.

'YENİ NESİL BAKIR KULLANMIYOR'

Mesleklerinin unutulmaya yüz tuttuğunu söyleyen kalay ustası Muzaffer Göle (65) ise "Eskiden bakır ürünlere talep fazlaydı. Gelin çeyizlerinde hep bakır takımlar olurdu. Şimdi çelik gibi alternatiflere dönüldü. Yeni nesil bakır kullanmıyor. Artık bakırı süs eşyası, dekor olarak kullanıyorlar. Aslında sağlık açısından bakır daha iyi ama; yeni nesil bunu bilmiyor. Eskiden Trabzon'da sadece bu mevkide 7 kalaycı vardı, şu an 3 kişi kaldık. Eleman yetiştirmekte sıkıntı yaşıyoruz. Son nesiliz, bizden sonrası da yok" dedi. (DHA)