GİRESUN (AA) - GÜLTEKİN YETGİN - Fındık Araştırma Enstitüsü (FAE), dalkıran ve kozalak akarı zararlılarına karşı sadece kimyasal mücadeleyi kullanmak yerine tuzak kurma, elle toplama gibi mekanik ve biyoteknik yöntemlerin de yer aldığı entegre mücadelenin kullanılmasını tavsiye etti.

FAE Müdürü Aysun Akar, AA muhabirine, ilkbaharda hava sıcaklıklarının artmasıyla fındık zararlıları ve bazı hastalıkların kendini göstermeye başlayacağını söyledi.

Nisan ayında kozalak akarları, dalkıran ve külleme hastalığının ortaya çıkacağını belirten Akar, bu zararlılarla mücadele vaktinin geldiğini aktardı.

Akar, kozalak akarlarının mikroskopla görülebilen zararlılar olduğuna dikkati çekerek, "Hava sıcaklıklarının 18-20 dereceye çıkmasıyla bu kozalakların içerisinden çıkıp fındığın yeni tomurcuklarına yerleşerek zarar veriyorlar. Temmuz ve Ağustos ayına doğru bu tomurcuklar anormal bir yapıya dönüşüyor." dedi.

Kozalak akarının direkt verime etki ettiğini vurgulayan Akar, bu nedenle de mücadelenin önemli olduğunu kaydetti.

Akar, dalkıran zararlısının ise 2-3 milimetre boyutlarında olduğunu belirterek, "Dalın içerisine girip galeri denilen yapıları oluşturuyor ve dalın kurumasına neden oluyor. Havaların ısınmasıyla dalın içeresindeki bu ergin dalkıranlar zarar yaptığı daldan delik açarak çıkarlar ve zarar verecek başka dal ararlar. Tam bu dönemde mücadele etmemiz gerekiyor." diye konuştu.

Nisan ayı sonlarına doğru külleme hastalığının da kendini göstereceğini ifade eden Akar, külleme hastalığının sporlarının kış boyunca bahçelerde dinlenme halinde kaldığını, hava sıcaklıklarının artmasıyla etrafa yayıldığını anlattı.

Fındık zararlılarıyla mücadelenin farklı çeşitleri olduğuna işaret eden Akar, fındık üreticilerine sadece kimyasal değil, tüm mücadele yöntemlerinin bir arada olduğu entegre mücadeleyi tavsiye ettiklerini söyledi.

Akar, sürdürülebilir bir fındık tarımı için entegre mücadele yönteminin önemli olduğunu dile getirerek, "Entegre mücadele ile daha az kimyasal ilaç kullanılarak hem çevre hem insan sağlığı korunmuş oluyor. Yine fındık zararlılarının doğal düşmanları var, bunların da korunması sağlanıyor." ifadelerini kullandı.

Bazı fındık zararlıları ve hastalıkların aynı kimyasal ilaçların kullanılmasıyla direnç gösterebildiğine işaret eden Akar, entegre mücadeleyle bu direncin oluşmamasının da sağlandığını kaydetti.

Entegre mücadele yöntemini içeren fiziksel yöntemle kozalak akarına karşı mücadele edilebileceğini belirten Akar, "Bu zararlının oluşturduğu kozalakların kış boyunca bitkinin yapraksız halindeyken toplanması, özellikle içinde bulunduğumuz akarın kozalaktan çıkacağı dönemde, kozalakların toplanarak bahçe kenarlarına dökülerek bırakılması yöntemi uygulanmalıdır." dedi.

Aysun Akar, dalkıran zararlısında da buna benzer durum söz konusu olduğunu ifade ederek, "Kimyasal mücadeleden önce dalkıran tuzakları var, bu da biyoteknik mücadele kapsamında. Dalkıran tuzaklarına ergin böcekler yakalanabiliyor. Bu şekilde dalkıranları bahçeden uzaklaştırabiliriz. Biyoteknik ve kimyasal mücadelenin beraber yapılmasıyla dalkıranda da entegre mücadele yapmış oluruz." diye konuştu.

Külleme hastalığının etmeni olan sporların kış boyunca bahçedeki kurumuş yapraklarda yaşamlarını sürdürdüğü bilgisini veren Akar, kış boyunca kuru yaprakların bahçeden uzaklaştırılmasının da kültürel mücadeleye örnek olduğunu aktardı.

- Tek ilaçla iki zarar unsuruna karşı mücadele edilebilir

FAE Bitki Sağlığı Uzmanı Ebru Gümüş ise dalkıran zararlısının yalnızca mart ve ağustos aylarında doğada görüldüğünü belirtti.

Doğru ilaçlama zamanının belirlenmesi için kırmızı yapışkan tuzakların kullanımını öneren Gümüş, tuzaktaki böceklerin sayısının dalkıran ilaçlamasının sayısını gösterdiğini, ayrıca dekara üçten fazla kullanılan tuzağın ise kimyasal ilaçlama zamanının belirlenmesinin yanı sıra zararlı ile mücadele sağladığını dile getirdi.

Gümüş, öte yandan entegre mücadele yöntemiyle hem külleme hem de kozalak akarı mücadelesinin sadece bir uygulamayla yapılabildiğine işaret ederek, tek ilaçla, tek aktif madde ile üreticilerin her iki zararlı ile mücadele edebileceğini söyledi.